Verlichting fiscale lastendruk door invoering vermogensaftrek

Corporaties hebben de afgelopen jaren te maken gekregen met forse belastingverzwaringen (met name op het gebied van de vennootschapsbelasting (‘Vpb’) en verhuurderheffing). Dat is uiteraard een politieke keuze geweest, maar vanuit fiscaal perspectief zie ik mogelijkheden om die lastendruk wat te verlichten. Daarmee zou ook de zo noodzakelijk geachte verduurzamings- en nieuwbouwopgaaf voor de komende decennia een steuntje in de rug kunnen krijgen.  

De jaarlijkse uitgaande kasstroom aan vennootschapsbelasting (Vpb) en verhuurderheffing voor alle corporaties gezamenlijk bedraagt de komende jaren naar verwachting tussen de EUR 2,5 en 3 miljard (bron: Portefeuillerapportage juni 2020). Dit betekent dat jaarlijks alleen voor deze beide belastingmiddelen al circa 2 maanden huur aan de Belastingdienst wordt afgedragen. Het behoeft geen nadere toelichting dat dit de investeringscapaciteit van corporaties ernstig beperkt. Daar kan en moet iets aan gedaan worden.

Opgaaf en middelen corporatiesector in balans

Slechts twee dagen na de Tweede Kamerverkiezingen verscheen het ‘Rapport opgaaf en middelen corporatiesector in balans’ (Rapport 'Opgaven en middelen corporatiesector in balans). Bij voortzetting van huidig beleid wordt tot 2035 een tekort voorzien van circa EUR 24 miljard om de maatschappelijk opgaaf aan te pakken. Gelukkig bevat het rapport ook maatregelen om de opgaaf en middelen meer in balans te brengen. Vanuit fiscaal perspectief valt de voorgenomen vermindering (halvering) van de verhuurderheffing op. Ik mis hierin echter een andere mogelijke oplossingsrichting die kan bijdragen aan de oplossing van dit probleem. Een oplossing die wat mij betreft tevens aansluit op de fiscale beleidsdoelstellingen om financieren met (bovenmatig) vreemd vermogen te ontmoedigen, maar dan juist door eigen vermogen financiering te stimuleren.

De ATAD renteaftrekbeperking

Als onderdeel van de Vpb hebben belastingplichtigen sinds 1 januari 2019 te maken gekregen met de ‘ATAD’ renteaftrekbeperking. Hoewel deze vooral beoogt bovenmatig financiering met vreemd vermogen in (internationale) structuren tegen te zijn, treft deze met name de corporatiesector ongewoon hard. De voornaamste reden hiervoor is dat corporaties hun vermogen ‘in stenen’ vast hebben zitten, veelal gefinancierd met langlopende leningen met daarbij horende rentelasten, terwijl ze niet in staat zijn extra kapitaal aan te trekken bijvoorbeeld door het uitgeven van aandelen. Bijkomend probleem is dat deze woningen ook nog eens niet marktconform verhuurd kunnen worden, als gevolg waarvan de ‘fiscale EBITDA’ (de basis voor het bepalen van de maximale renteaftrek) lager uitvalt. Daarmee resulteert de invoering van de ATAD renteaftrekbeperking tot structureel grote bedragen aan niet aftrekbare rente bij corporaties.

De vermogensaftrek

Het niet uitzonderen van woningcorporaties van de ATAD renteaftrekbeperkingen is een politieke keuze geweest. Het lijkt onwaarschijnlijk dat hierop wordt teruggekomen. Wat echter wel een mogelijkheid is om de pijn te verzachten, is het invoeren van een (generieke) vermogensaftrek. Waar de ATAD renteaftrekbeperking financieren met (te) veel vreemd vermogen bestraft, maakt een vermogensaftrek financieren met eigen vermogen juist aantrekkelijker.

De vermogensaftrek kan op verschillende manieren worden vormgegeven. Welke oplossingsrichting uiteindelijk wordt gekozen, maakt voor mijn betoog niet uit. De uitkomst moet immers zijn dat belastingplichtigen met veel eigen vermogen, waaronder corporaties, toegestaan wordt een aftrek toe te passen op de belastbare winst. Daarmee wordt financieren met eigen vermogen ook daadwerkelijk fiscaal beloond. Met alle bijkomende voordelen van dien…

Wilt u hierover meer weten over, neem gerust contact met mij op.